Kurs HTML 4.01, XHTML 1.0 i CSS 2 z przyk│adami autor: Dariusz Majgier • ostatnia aktualizacja kursu: 2003.06.01

[Start] • [Elementy HTML] • [Atrybuty HTML] • [Style CSS] • [Porady online]
[A] [B] [C] [D] [E] [F] [H] [I] [K] [L] [M] [N] [O] [P] [Q] [R] [S] [T] [U] [V] [W] [Z]
[kolory] • [tekst] • [czcionki] • [rozmiary] • [pozycje] • [tabele] • [listy] • [formularze]
[struktura] • [linki] • [multimedia] • [bloki] • [obramowania] • [t│a] • [synteza] • [druk]

Gdy tylko sko±czysz tworzyµ stronΩ WWW na w│asnym komputerze oraz poprawisz wszystkie b│Ωdy i niedoci▒gniΩcia, stwierdzisz pewnie, ┐e chcesz teraz pokazaµ j▒ ca│emu ╢wiatu. I s│usznie, bo taki jest cel tworzenia serwis≤w internetowych. Zanim jednak zaprezentujesz stronΩ innym, musisz podj▒µ kilka wa┐nych decyzji.

Wyb≤r dostawcy us│ug internetowych

Strony musisz umie╢ciµ na serwerze WWW. Jest to komputer, kt≤ry powinien gwarantowaµ dostΩp do stron przez ca│▒ dobΩ. Musi byµ szybki, wydajny, bezpieczny i niezawodny. Serwery WWW udostΩpniaj▒ dostawcy us│ug internetowych, nazywani r≤wnie┐ po polskawemu "prowajderami" lub ISP (Internet Service Provider).

Firmy ISP pobieraj▒ op│aty za utrzymywanie stron WWW. Nie martw siΩ, jest te┐ sporo firm i portali, kt≤re pozwalaj▒ "bezp│atnie" umieszczaµ strony w Internecie. Bezp│atne konta na strony udostΩpniaj▒ wiΩksze portale.

Darmowe us│ugi s▒ bardzo popularne i czΩsto wykorzystuj▒ je m│odzi webmasterzy lub osoby prywatne, kt≤re nie tworz▒ zaawansowanych witryn. Pomimo tego, ┐e maj▒ szereg wad, s▒ czΩsto jedynym sposobem zaistnienia w Internecie. Co prawda nie p│acisz wtedy za utrzymywanie stron, jednak zgadzasz siΩ na emitowanie reklam innych firm na Twojej stronie. CzΩsto musisz te┐ podaµ sw≤j adres e-mail i informacje o sobie, kt≤re mog▒ byµ wykorzystywane do przysy│ania list≤w reklamowych. Poniewa┐ jest to us│uga darmowa, nie masz wsparcia technicznego i firma nie gwarantuje wysokiej jako╢ci us│ug. Dla amatora wystarcza, ale gdy chcesz czego╢ wiΩcej warto zdecydowaµ siΩ na us│ugi wyspecjalizowanych firm, gdzie op│aty nie s▒ wielkie, ale masz znacznie szerszy pakiet us│ug.

Dobrym rozwi▒zaniem jest te┐ porozmawianie ze znajomymi. Mog▒ dysponowaµ w│asnym serwerem i byµ mo┐e bezp│atnie zamieszcz▒ Twoj▒ stronΩ WWW. Jest to rozwi▒zanie lepsze ni┐ darmowe us│ugi, bo wtedy nikt CiΩ o nic nie wypytuje i nie umieszcza reklam w Twoim serwisie. Je┐eli administrator jest uczynny, mo┐e te┐ za│o┐yµ Ci poddomenΩ, np. nazwa.jakisserwer.pl

Wyb≤r programu FTP

Je┐eli ju┐ wybra│e╢ firmΩ lub serwis, w kt≤rym bΩdziesz trzymaµ swoje strony WWW, trzeba je tam jako╢ umie╢ciµ... S│u┐▒ do tego programy nazywane potocznie "programy do FTP". Zwykle w swojej nazwie maj▒ skr≤t FTP, kt≤ry oznacza protok≤│ przesy│ania plik≤w (File Transfer Protocol). Musisz wiΩc wybraµ program, kt≤rym bΩdziesz siΩ pos│ugiwa│ przy przesy│aniu plik≤w.

Bez wzglΩdu na to, jaki program wybierzesz, wszystkie dzia│aj▒ bardzo podobnie - r≤┐ni▒ siΩ tylko ilo╢ci▒ dostΩpnych funkcji, wygl▒dem i wygod▒ dzia│ania. Program FTP pozwala przenosiµ dokumenty miΩdzy w│asnym komputerem i serwerem zdalnym (np. dostacy us│ug internetowych). Umo┐liwia kasowanie, kopiowanie, podgl▒danie i sprawne zarz▒dzanie nimi.

Zak│adaj▒c konto u dostawcy us│ug lub w bezp│atnym serwisie otrzymasz trzy bardzo wa┐ne informacje:

• nazwΩ serwera FTP, np. www.reporter.pl
• login (Tw≤j identyfikator), np. czarek
• has│o dostΩpu, np. Xcr423hJ

Nazwa serwera FTP to czΩsto nazwa serwisu poprzedzona prefiksem "ftp", np. ftp.reporter.pl. Mo┐e byµ te┐ identyczna z nazw▒ serwera WWW, czyli www.reporter.pl. Znajomo╢µ nazwy serwera FTP jest niezbΩdna, bo w│a╢nie na nim bΩdziesz trzymaµ strony. Login i has│o wymagane s▒ do identyfikacji. PamiΩtaj aby pod ┐adnym pozorem nie podawaµ has│a nikomu, nawet administratorom serwisu. Oni i tak maj▒ dostΩp do ka┐dej czΩ╢ci serwera. Has│o jest tylko i wy│▒cznie do Twojej wiadomo╢ci.

Poszukaj w programie FTP opcji konfiguracyjnych. Wpisz w odpowiednie pola nazwΩ serwera, login i has│o. Teraz mo┐esz po│▒czyµ siΩ z serwerem FTP dostawcy. Zwykle na serwerze FTP jest katalog o nazwie www, do kt≤rego mo┐esz przes│aµ wszystkie strony WWW z dysku. Czasem nazwa katalogu mo┐e byµ inna, zapoznaj siΩ zawsze z dokumentacj▒, jak▒ udostΩpniaj▒ poszczeg≤lni dostawcy us│ug.

W zale┐no╢ci od programu, kopiowanie plik≤w z w│asnego dysku na serwer mo┐e polegaµ na przeci▒ganiu ich mysz▒ lub zaznaczeniu i wci╢niΩciu odpowiedniego guzika z menu. Po chwili zostan▒ one przetransportowane na serwer i ju┐ ka┐dy mo┐e je zobaczyµ w Internecie. Je┐eli plik≤w masz wiele i s▒ one du┐e (np. muzyka, wideo), czas ich przesy│ania mo┐e byµ d│ugi.

Musisz siΩ jeszcze dowiedzieµ, pod jakim adresem bΩdzie widoczna Twoja strona. Nazwy katalog≤w na serwerze FTP nie musz▒ odpowiadaµ ╢cie┐kom w adresie strony. A wiΩc fakt, ┐e pliki kopiujesz do katalogu www, nie oznacza, ┐e Twoja strona bΩdzie widoczna pod adresem: http://jakisserwer.pl/www/.

Zasady przesy│ania

Warto znaµ podstawowe zasady przesy│ania stron. CzΩsto okazuje siΩ, ┐e pomimo skopiowania stron na serwer, nie mo┐na ich zobaczyµ... Najwa┐niejsz▒ spraw▒ jest wielko╢µ liter w nazwach plik≤w. PamiΩtaj, ┐e ten sam plik pisany du┐ymi i ma│ymi literami, to zupe│nie inne dokumenty! Strona INDEX.HTML nie oznacza strony index.html - je┐eli to tylko mo┐liwe staraj siΩ u┐ywaµ zawsze ma│ych liter, wtedy nie bΩdziesz mieµ problemu z nazwami. Dotyczy to nazw plik≤w i odno╢nik≤w w tre╢ci stron WWW. Niekt≤re programy umo┐liwiaj▒ automatyczn▒ zamianΩ wszystkich znak≤w w nazwie plik≤w na ma│e podczas ich przesy│ania. Osobi╢cie korzystam z tego udogodnienia i nie muszΩ pamiΩtaµ o problemie z wielko╢ci▒ znak≤w.

PamiΩtaj o poprawnych ╢cie┐kach i katalogach. R≤wnie┐ zapisuj je z ma│ych liter. Je┐eli nie widzisz obrazk≤w, sprawd╝ czy pliki graficzne s▒ pobierane z odpowiednich katalog≤w i czy odpowiadaj▒ one katalogom na serwerze FTP. Je┐eli u┐ywasz skrypt≤w CGI, na serwerze FTP z pewno╢ci▒ bΩdzie gdzie╢ katalog /cgi-bin/ umie╢µ je w tym miejscu nadaj▒c im odpowiednie prawa (czytanie i wykonywanie dla wszystkich, zapisywanie tylko dla u┐ytkownika).

Sprawd╝ ile zajmuje strona WWW. Zwykle ka┐de konto ma okre╢lon▒ pojemno╢µ, np. 10 MB. To du┐o dla zwyk│ego tekstu, ale je┐eli chcesz umieszczaµ pliki muzyczne i wideo, mo┐e okazaµ siΩ, ┐e po prostu zabraknie miejsca. Musisz poprosiµ o zwiΩkszenie limitu lub dokupiµ wiΩksz▒ przestrze± w ramach swojego konta. Mo┐e te┐ byµ tak, ┐e objΩto╢µ dotyczy konta WWW i poczty e-mail. Je┐eli masz du┐o poczty, mo┐esz nie mieµ miejsca na strony WWW i r≤wnie┐ trzeba poprosiµ o zwiΩkszenie limitu pojemno╢ci.

Czasem nawet najlepszym i najdro┐szym dostawcom us│ug zdarza siΩ, ┐e nie s▒ dostΩpni w Sieci. Chwilowa awaria │▒cza lub wymiana serwera mo┐e powodowaµ przerwy w dzia│aniu. W razie k│opot≤w z po│▒czeniem, sprawd╝, czy administratorzy nie zapowiedzieli awarii. Upewnij siΩ te┐, ┐e jeste╢ prawid│owo po│▒czony do Internetu.

Nie dzia│a!!! Co robiµ???

Je┐eli wszystko dok│adnie sprawdzisz i przeczytasz regulamin oraz instrukcje obs│ugi konta i programu FTP, po chwili bΩdziesz siΩ cieszyµ w│asn▒ stron▒ WWW dostΩpn▒ w Internecie. Gdy w dalszym ci▒gu masz problemy z konfiguracj▒, zwr≤µ siΩ o pomoc do swojego administratora. Dobre serwisy komercyjne udostΩpniaj▒ bezp│atn▒ pomoc nawet 24 godziny na dobΩ (je┐eli nie jest to bardzo pilny problem, nie dzwo± do administratora o pierwszej w nocy). Z serwisami darmowymi mo┐e byµ gorzej, bo bywa, ┐e nikt nie odpisuje na maile. Wtedy popytaj innych u┐ytkownik≤w tego serwisu (je┐eli wszyscy jeszcze z niego nie zrezygnowali), a z pewno╢ci▒ pomog▒.

W przypadku k│opot≤w nigdy nie pisz czego╢ w stylu "Nie mogΩ uruchomiµ stron WWW. Co robiµ?". Bo odpowied╝ (je┐eli w og≤le kto╢ odpisze) bΩdzie r≤wnie lakoniczna "Przeczytaj instrukcjΩ obs│ugi". Zawsze gdy zg│aszasz problem opisz w miarΩ dok│adnie jakiego programu u┐ywasz, w jakich okoliczno╢ciach wystΩpuje b│▒d, jakie s▒ objawy i czy jeste╢ pocz▒tkuj▒cy. Im dok│adniej opiszesz problem, tym szybciej dostaniesz konkretn▒ odpowied╝. ZaoszczΩdzisz wiΩc czasu sobie i ludziom, kt≤rzy po╢wiΩc▒ czas aby Ci pom≤c.